Varis Oluşumu Sebepleri Nelerdir ?

Varisli damarların klinik tablosunun gelişimi çeşitli faktörler tarafından meydana gelmektedir. Varis gelişimi için en önemli risk faktörü, "yatkınlık" dediğimiz kalıtsal olarak geçen zayıf bağ dokusu ve damar duvarı zayıflığıdır. Hamilelik, hormonların etkisi (tablet kullanımı), sürekli ayakta durma/oturma, obezite ve hareketsizlik olumsuz yönde etkiler. Hamilelik sırasında kan hacminin yaklaşık %15-20 oranında artması, venöz sistemde önemli bir geçici ek hacim yüklenmesine neden olur, karın içi basıncın artışı büyük toplar damarlara bası yapar ve bu da özellikle bacaklardaki toplar damarların içindeki kan akımının kalbe doğru akışını zorlar. Genel bir egzersiz eksikliği, kanın kalbe dönüş akışının iyileştirilmesi için önemli olan baldır-kas pompasının daha az aktivasyonuna yol açar. Sürekli Ayakta durma ve oturma damarlar için çok streslidir ve zaten varisli damarlar varsa elverişsizdir. Kadınlarda varislerin daha sık görülme sıklığı, hamilelik sırasında venöz sistem üzerindeki ek stres ve hormonların etkisinden kaynaklanır.

Varisli damarlar genellikle staza bağlı olarak, toplardamar içindeki minik kapakların hasarın bir sonucu olarak ortaya çıkar. Kan daha sonra toplardamarlardaki basıncın artmasıyla vena saphena magna veya parva'da toplanır ve sonuç olarak, daha uzun bir süre boyunca trunkal damarlar boyunca diğer venöz kapakçıklarda hasar oluşur. Bu bulguya venöz yetmezliği adı verilir. Bir yandan örümcek damarlar ve aynı zamanda gözle görülür şekilde artan damar lekeleri (retiküler varis) oluşmaya başlar. Hastalık daha uzun bir süre devam ederse, gerçek varisli damarlar gelişir (genellikle alt bacağın iç kısmında ve arkasında görülen, görünür, kıvrımlı ve genişlemiş deri altı damarlar. Hastalık ilerledikçe, etkilenen bacak şişme eğilimi gösterir, ciltte kaşıntı ile cildin kızarması (egzama) şeklinde cilt değişiklikleri ve açık bacağa kadar ciltte pigment birikintileri/kahverengi renk değişikliği (stasis dermatoz) oluşur, (Varisli damarlarda/varisli damarlarda biriken kan, bağlayıcı damarlar (perforan damarlar) yoluyla derin venöz sisteme aktığından dolayı, burada da ciddi yetmezliğe sebep olabilir ve olası komplikasyonların türü de artabilmektedir. Varisli damarların ciddi komplikasyonları, derin damar sistemine yayılma tehdidi ve derin ven trombozu ve pulmoner emboli gelişme riski olan yüzeysel damar iltihabıdır (tromboflebit). Tıkanmış damarların olduğu bölgede (özellikle alt bacakta) cilt yaralanırsa varis kanaması riski hafife alınmamalıdır. Varisli damarların durumu tedavi edilmeden ne kadar uzun süre kalırsa, hasarlı damar bölümlerinde o kadar venöz yüksek basınç oluşur. Bu nedenle erken tedaviye başlanmalıdır.